🔥 DEPOLAMA TANKI YÜZEY SOĞUTMA NEDİR?

Depolama Tankı Yüzey Soğutma, yanıcı veya patlayıcı sıvıların (örneğin benzin, solvent, kimyasal maddeler) depolandığı büyük endüstriyel tankların dış yüzeyine uygulanan, yangın anında ısı transferini azaltmayı ve tank yapısını korumayı amaçlayan özel bir yangın güvenlik sistemidir.

Bu sistem, yangın sırasında tankın dış yüzeyine sürekli veya otomatik olarak su püskürterek tank cidarını soğuk tutar. Böylece tank içindeki sıvının ısınarak genleşmesini ve iç basıncın tehlikeli seviyelere ulaşmasını önler. Aynı zamanda, yangının çevre tanklara sıçramasını geciktirir veya engeller.

Yüzey soğutma sistemleri; rafineriler, kimya tesisleri, yakıt depolama alanları gibi yüksek riskli endüstriyel sahalarda kritik öneme sahiptir. Yangınla mücadelede pasif değil, aktif bir koruma yöntemi sunar.

📦 Sistem Bileşenleri

• Yüksek Basınçlı Pompa Ünitesi

• Açık tip nozullar, tankın tüm çevresini ve yüksekliğini kaplayacak şekilde yerleştirilir.
• Su, tank yüzeyine püskürtülerek ısıyı hızla düşürür.

• Su Sprey (Yağmurlama) Nozulları

• Genellikle yangın pompa istasyonundan beslenir.
• Yedekli pompa sistemi (biri dizel, diğeri elektrikli) bulunur.
• En az 60 dakika süreyle çalışabilecek su kapasitesi gerekir.

• Kontrol ve Aktivasyon Sistemleri

• Manuel veya otomatik kontrol (ısı, alev, duman dedektörleri ile tetikleme)
• Bölgesel olarak da aktive edilebilir (sadece etkilenen tanklar)

📐 TASARIM KRİTERLERİ

• Debi => 10 L/dk/m² (tank yüzeyi)
• Süre => Minimum 60 dakika
• Koruma Alanı => Yangına maruz kalan tank + yakınındaki tankların %50 yüzeyi
• Boru Malzemesi => Paslanmaz çelik veya galvanizli çelik
• Nozul Aralığı => Tank yüksekliğine göre hesaplanır

✅ Avantajları

• Tankın patlamasını veya yapısal olarak çökmesini önler.
• Yangın söndürme ekiplerine zaman kazandırır.
• Çevredeki ekipmanlara ısı geçişini azaltır.
• Yönetmeliklere (NFPA 15, API 2030, TS EN) uygunluk sağlar.

⚠ Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Düzenli bakım şarttır: Nozullar tıkanmamalı, sistem test edilmelidir.
• Su kaynağı güvenli olmalı ve gerektiğinde otomatik devreye girmelidir.
• Tesis özelinde hidrolik hesaplama ve mühendislik projelendirmesi gerektirir.

🔍 Örnek Uygulama

Tank dış yüzey alanı: 150 m²
Gerekli debi: 150 x 10 = 1.500 L/dk
Gerekli toplam su: 1.500 x 60 = 90.000 litre

150 m² dış yüzey alanına sahip bir yanıcı sıvı depolama tankı için tasarlanan yüzey soğutma sistemi, yangın anında tankın cidar sıcaklığını kontrol altında tutarak patlama riskini en aza indirmeyi hedefler. Bu amaçla, tank çevresine uygun açılarla yerleştirilmiş açık tip su sprey nozulları kullanılarak, toplamda dakikada 1.500 litre su püskürtülmesi planlanır. Sistem, en az 60 dakika boyunca kesintisiz çalışabilecek kapasitede tasarlanmış olup, toplam 90.000 litre su ihtiyacı hesaplanmıştır. Pompa sistemi, biri dizel diğeri elektrik motorlu olmak üzere yedekli şekilde kurulmuş ve yangın algılama sensörleri ile otomatik olarak devreye girecek şekilde entegre edilmiştir. Bu örnek uygulama, endüstriyel tesislerde hem yangın güvenliği hem de yönetmeliklere uyum açısından etkili bir çözüm sunar.

SONUÇ

Depolama tankı yüzey soğutma sistemleri, özellikle yanıcı ve patlayıcı sıvıların bulunduğu tesislerde yangın anında kritik bir koruma sağlar. Tank yüzeyine sürekli olarak su püskürterek yapısal bütünlüğün korunmasına, iç basıncın kontrol altında tutulmasına ve çevresel yangın yayılımının önlenmesine yardımcı olur. Bu sistemler, yalnızca yangın söndürme etkinliğini artırmakla kalmaz, aynı zamanda itfaiye müdahalesi için zaman kazandırır ve tesis genelinde güvenliği önemli ölçüde artırır. Etkili bir tasarım ve düzenli bakım ile, bu sistemler endüstriyel güvenliğin vazgeçilmez bir parçası haline gelir.

Standartlar ve Sertifikasyon

• NFPA
• TSE
• EN